“Inmiddels heb ik alweer een aantal jaar een fijne relatie, maar er was een tijd dat ik ervan overtuigd was dat ik nooit iemand zou vinden waarmee ik gelukkig kon zijn. Ik heb op relatiegebied zoveel verkeerde keuzes gemaakt. Ik werd verliefd op mannen die niet, of alleen op een oppervlakkig niveau, bij me pasten en dan hoopte ik dat ik ze kon veranderen. Op een dieper niveau was er geen verbinding. Ik begon zo langzamerhand écht te denken dat alle leuke mannen al bezet waren, en dat het gewoon pech was dat ik ze niet op tijd was tegengekomen. Als ik een eenzame en onzekere bui had, dacht ik dat ik niet de moeite waard was.”
Als je begrijpt waarom je op relatiegebied bepaalde keuzes hebt gemaakt, heb je meer vrijheid om nieuwe en betere keuzes te maken. Je partnerkeuzes uit het verleden berusten niet op toeval maar hebben te maken met je emotionele programmering: een pakket aan overtuigingen en conclusies, over jezelf, anderen en de wereld om je heen, die je van jongs af aan hebt verzameld. En die ervoor zorgen dat je emotionele reacties in een aantal situaties automatisch en daardoor vaak beperkt zullen zijn. Deze onbewuste emotionele programmering is verantwoordelijk voor veel van de steeds terugkerende problemen die je in je liefdesleven ervaart.
Als je bijvoorbeeld bang bent voor intimiteit, is het handig om een partner te vinden die emotioneel niet echt bereikbaar is. Als je geen zelfvertrouwen hebt zul je het gevoel hebben dat je zelf niets te bieden hebt in een relatie, en zal jij bij de partnerkeuze maar weinig kritisch durven zijn. Of je kiest alleen voor partners die zo hulpbehoevend zijn dat jij altijd de reddende engel kunt zijn (of omgekeerd: dat je enkel op zoek bent naar iemand die voor je zal zorgen). Blijven hangen in een relatie waarin je niet gelukkig bent, heeft alles te maken met een gebrek aan zelfwaardering.
Er bestaan veel fabeltjes die je ervan kunnen weerhouden de juiste partner te vinden of een potentieel goede relatie in stand te houden. Zes van de meest voorkomende zijn:
Fabeltje 1: Als het echte liefde is, dan weet je dat onmiddellijk
Het is niet onmogelijk dat je het meteen weet maar vaak heeft echte liefde ook gewoon tijd nodig. Die speciale gevoelens kunnen net zo goed pas opbloeien nadat je iemand beter hebt leren kennen en meer samen hebt beleefd. Als je ervan overtuigd bent dat je de persoon die bij jou hoort meteen zou moeten herkennen als “de ware”, dan zie je daardoor waarschijnlijk een hoop mogelijk goede partners over het hoofd.
Als tegenhanger daarvan: Je kunt onmiddellijk een sterke (seksuele) aantrekkingskracht ervaren, terwijl dat niet hoeft te betekenen dat je met die persoon een goede relatie zou kunnen hebben. Het betekent enkel dat er een sterke aantrekkingskracht is. Het zou wel een basis kunnen zijn voor een gezonde relatie maar alleen als er ook op andere vlakken een verbinding is.
Fabeltje 2: In een vaste relatie verdwijnt de passie altijd
De verliefdheid houdt na een tijdje op, maar kan overgaan in liefde. Er zullen periodes zijn dat je erg naar elkaar toetrekt, en andere waarin je meer je eigen gang gaat. Door samen bewust ruimte te maken voor je seksleven en de open uitwisseling van gedachten, gevoelens, dromen en wensen, zal de passie altijd weer kunnen opbloeien. Wanneer je echter het idee hebt dat het onvermijdelijk is dat de seksuele aantrekkingskracht zal verdwijnen, of verwacht dat alles precies zo blijft als in het begin, zul je steeds weer op zoek gaan naar de opwinding van een nieuwe relatie.
Fabeltje 3: Er kan maar één persoon ‘de ware’ zijn
In principe zijn er meerdere potentiële partners met wie je gelukkig zou kunnen zijn. Misschien zul je nooit absoluut zeker weten of je keuze de juiste is. Maar hoe meer je van jezelf weet en begrijpt, hoe groter je kansen op succes in je relatie. Alleen op basis van echte zelfkennis kan je intuïtie je helpen bij het kiezen van iemand die goed bij je past. Door in een goede relatie te blijven twijfelen over of jouw partner wel de ware is, ondermijn je die relatie. Een relatie kan alleen duurzaam zijn door de toewijding van beide partners. Toewijding betekent niet persé dat je voor honderd procent zeker bent, maar wel dat je er in voldoende mate in gelooft dat het goed zit. Zoals de psychiater M. Scott Peck zei: “Ware liefde is geen gevoel waardoor wij overweldigd worden. Het is een weloverwogen, toegewijde beslissing.”
Fabeltje 4: Ruzie is een slecht teken
Ruzie maken kan heel gezond zijn. Het is goed om te merken dat je boosheid kunt uiten in het vertrouwen dat je er niet op uit bent om de relatie te verbreken maar juist om ‘m te verbeteren. Het gaat er om dat de ruzie ergens toe leidt, niet destructief is en wederzijds duidelijkheid geeft. Jullie zijn twee verschillende personen, en ervaren het leven daardoor elk op je eigen manier. Als je leert je meer in de ander te verplaatsen en leert vertellen wat er in je omgaat en waar je behoeften liggen, zul je elkaar meer kunnen geven wat er nodig is. Je kunt niet verwachten dat je steeds op dezelfde manier tegen dingen aankijkt. Het accepteren van jullie verschillen is belangrijker dan het overal over eens zijn.
Waardering en bewondering hebben voor elkaar en blij zijn met elkaars successen helpen bij dit proces. Hoe meer wederzijdse betrokkenheid, hoe beter je zult communiceren. Maar betrokkenheid ontstaat niet altijd helemaal vanzelf. Je moet ook besluiten je in te zetten en nagaan wat je voor elkaar kunt doen.
Fabeltje 5: Het is essentiëel elkaars interesses compleet te delen
Het helpt natuurlijk als je wat overeenkomende interesses hebt, maar iedere belangstelling van de ander delen is geen voorwaarde (of garantie) voor geluk. Als je dit van elkaar eist, geeft het enkel onnodige spanning. Wat belangrijk is hoe jij omgaat met de verschillen. Heb je belangstelling voor hoe je partner iets beleeft, of toon je geen enkele interesse en doe je er minachtend over?
Fabeltje 6: Mijn partner moet al mijn behoeften vervullen
Geen enkele partner is perfect en heeft alle eigenschappen waar jij naar op zoek bent. Je partner kan vaak je steun en toeverlaat zijn, maar er kunnen ook situaties, of zelfs hele periodes zijn dat dat niet zo is. Het kan zijn dat je het op die momenten zelf moet oplossen, maar je kunt ook steun zoeken bij een vriend of vriendin. Hoe het ook zij: verwacht veel, maar niet alles van je partner! Als je leert accepteren dat je relatie nooit perfect zal zijn, kun je gaan genieten van wat er wél is.
Het beeld dat je hebt van een goede relatie en een, eventueel toekomstige, partner kunnen je in de weg zitten. Natuurlijk is er ook wat geluk nodig bij het vinden van een fijne partner maar er echt voor open staan is minstens zo belangrijk. Pas als je je eigen innerlijke hindernissen leert herkennen zul je zien wat je kunt doen om meer liefde in je leven toe te laten.
Boekentips:
- Hoofdstuk 4, Liefdesrelaties, uit Hoogsensitiviteit als kracht (vanaf pagina 153)
- Maarten C. Berg, Pluk het geluk in de liefde, 2004.
- Dr. John Gottman & Nan Silver, The Seven Principles for Making Marriage Work, 2000.
- Alfons van Steegwegen, Liefde is een werkwoord, 2009.
- Harville Hendrix, Getting The Love You Want: A Guide For Couples, 1988.